تاریخچه پرورش ملکه زنبورعسل در جهان
درباره ملکه زنبورعسل و نقش آن در کندو مطالب علمی بسیاری در کتاب ها و مقاله های علمی وجود دارد که شامل نظام اجتماعی زندگی زنبورعسل، عملکرد و وظایف ملکه در کلنی و نیز روش تکثیر کلنی ها و تولید ملکه در شرایط طبیعی است.
برای نخستین بار سه قرن پیش از میلاد مسیح، ارسطو فیلسوف یونانی، زندگی اجتماعی زنبورعسل و روابط پیچیده داخلی کلنی را به رشته تحریر در آورد. او در نوشتار علمی خود با عنوان داستان طبیعی زنبورعسل ضمن اشاره به زندگی اجتماعی زنبورها در کلنی زنبورعسل، به وجود تنها ملکه این مجموعه که صاحب اختیار و فرمانروای کلنی است اشاره کرده است.
تا قرن های متمادی ملکه زنبورعسل را پادشاه کندو می‌شناختند و دانشمندان از چگونگی تولیدمثل کلنی اطلاعی نداشتند، به طوری که برای جلوگیری از مهاجرت و بچه دادن کلنی بال های ملکه را می چیدند. تا اینکه در سال ۱۶۰۹ میلادی برای نخستین بار باتلر انگلیسی فرضیه مادر سالاری در دلخل کندو را ارائه کرد.
رئومور در فاصله سال های ۴۴-۱۷۲۳ میلادی با بررسی رفتار جفت گیری در کلنی به این نتیجه رسید که ملکه در داخل کندو با نرها جفت گیری می کند که این اشتباهی بزرگ بود. در سال ۱۷۴۰ میلادی بونت نظریه پدیده بکرزایی را در رده حشرات به ویژه شته ها مطرح کرد بر اساس این تئوری، شته ها بدون جفتگیری و لقاح می توانند تولید مثل کنند.
شیراچ برای نخستین بار متوجه شد که از لاروهای داخل کندو می توان ملکه تولید کرد. او از کندوهای کوچک با تکه شانی حاوی زنبورهای کارگر استفاده کرد و متوجه شد که ملکه در سلول های کارگران به وجود می آید.
هوبر برای نخستین بار به جفت گیری ملکه در حال پرواز اشاره کرد. او متوجه شد که ملکه هایی که محبوس هستند و امکان پرواز نددارند فقط تخم های نر می گذارند. هوبر در جهت تکمیل کارهای شیراچ با جانشین کردن شان های حاوی نوزادان جوان با نوزادان مسن ثابت کرد که ملکه از لاروهای کوچک سه تا چهار روزه زنبورهای کارگر تولید می کند.
کشف هوبر و شیراچ زمانی انجام گرفت که کندو با کادر متحرک وجود نداشت و با جا به جایی تکه شان ها این کار صورت گرفت. در سال ۱۸۴۵ میلادی حدود صد سال پس از ارائه نظریه بونت درباره بکرزایی شته ها دزیرزون نظریه به وجودآمدن زنبورهای نر از تخم های لقاح نشده را منتشر کرد.
منبع : پرورش ملکه زنبور عسل ( دکتر غلامحسین طهماسبی )